FoodOxys: H startup από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας που καινοτομεί στην βιολειτουργική διατροφή

Πως η FoodOxys γίνεται ένα «case study» για το πώς η πανεπιστημιακή έρευνα υψηλού επιπέδου για την διατροφική ευεξία, μπορεί να εξελιχθεί σε μια πετυχημένη Startup και να προσδώσει αξία τόσο στους ιδρυτές της, στο πανεπιστήμιο, όσο και στη χώρα μας. 

Και μόνο το αντικείμενο είναι αρκούντως περίπλοκο, αφού αφορά μια εταιρεία που εξειδικεύεται στη διασφάλιση της διατροφικής ευεξίας σε εξατομικευμένο επίπεδο και στον έλεγχο της βιοδραστικότητας ποικίλων φυσικών ή συνθετικών προϊόντων. Διαμορφώνει όμως παράδειγμα για το πώς μια ομάδα επιστημόνων, ακολουθώντας τη διεθνή τάση που έχει διαμορφωθεί στα πεδία της εξατομικευμένης ιατρικής και της διατροφικής παρέμβασης, έγινε case study!

Η FoodOxys είναι μία εταιρεία τεχνοβλαστός (spinoff) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η οποία ιδρύθηκε το 2019 από τον καθηγητή Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών και Τοξικολογίας Δημήτριο Κουρέτα και την ερευνητική του ομάδα. Η Startup έχει έδρα την Λάρισα και από την ίδρυση της έχει στην μετοχική της σύνθεση και απόφοιτους του τμήματος Βιοχημείας. 

Η εταιρεία δραστηριοποιείται εκτός από την Ελλάδα και στη Γερμανία, τη Νορβηγία, τον Καναδά, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού. Τον Ιούλιο του 2022 η FoodOxys ίδρυσε, μάλιστα, την πρώτη spinout της, την αυτόνομη-νέα εταιρεία Olea Fortius, καθώς υπήρχε πολύ μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για μια εκ των υπηρεσιών της FoodOxys. Και όλα αυτά πριν τεθεί σε ισχύ ο νέος νόμος περί τεχνοβλαστών στην Ελλάδα. Όλα αυτά όμως είναι τα τελευταία νέα, καθώς η προϊστορία είναι μεγάλη…

Πώς το Brain-drain έγινε μια πετυχημένη επιχείρηση στην Ελλάδα
Η επιχειρηματική ιδέα είχε πίσω της 20 χρόνια εφαρμοσμένης έρευνας στα εργαστήρια του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας. Ο Φώτης Τέκος, CEO της FoodOxys να αναφέρει σχετικά: «Όλα ξεκίνησαν όταν μπήκα στο γραφείο του κ. Κουρέτα, για να πάρω μια συστατική επιστολή, τελειώνοντας το master μου, για να φύγω στην Γερμανία, όπου είχα βρει θέση σε μια καλή κλινική. Εκεί ο καθηγητής με σταμάτησε, λέγοντας μου ότι μπορεί να μου γράψει την επιστολή ή εναλλακτικά θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε την FoodOxys. Αντί για μετανάστης έγινα Διευθύνων Σύμβουλος στα 24 μου». 

Έτσι άρχισαν να σχεδιάζονται τα πρώτα προϊόντα της εταιρείας ενώ η πρώτη χρηματοδότηση για την ουσιαστική έναρξη των λειτουργιών της ήρθε από το επενδυτικό κεφάλαιο Uni.fund, το οποίο δίνει έμφαση σε καινοτόμες ιδέες από τον χώρο των πανεπιστημίων κυρίως, τον Ιούνιο του 2019.

«Η βούληση της εταιρείας είναι η έδρα της εταιρείας να μείνει στην Ελλάδα, να κρατήσει εδώ τους αποφοίτους και να φέρει πίσω ερευνητές που είχαν φύγει στο εξωτερικό, συμβάλλοντας έμπρακτα στο Brain gain και όχι μόνο σαν στελέχη αλλά και σαν μετόχους», συμπληρώνει ο Φώτης Τέκος. 

Οι βασικές υπηρεσίες της FoodOxys
Η τεχνολογία της FoodOxys βασίζεται σε περισσότερες από 250 επιστημονικές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές και η ομάδα της την εφαρμόζει σε δυο άξονες. Ο πρώτος αφορά τον προσδιορισμό των αντιοξειδωτικών στον άνθρωπο, ο οποίος επικεντρώνεται στην εξασφάλιση της διατροφικής ευεξίας και πρόληψης ασθενειών μέσω μιας εξατομικευμένης διατροφής, άσκησης και νηστείας που έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά και σύμφωνα με το μεταβολικό προφίλ κάθε ατόμου. Ο πελάτης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε τρία πακέτα εξετάσεων που μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε σε μια σταγόνα αίμα είτε σε φλεβικό αίμα. 

Ο δεύτερος άξονας αφορά ειδικές μετρήσεις στα αγροδιατροφικά προϊόντα. Σημειωτέον, ότι η FoodOxys έχει καταχωρήσει το πρώτο ελληνικό σήμα πιστοποίησης τροφίμων, το AFQ, στον ευρωπαϊκό οργανισμό καταχώρησης σημάτων (EUIPO). Αφορά στη μέτρηση ιδιοτήτων των τροφίμων με γνώμονα την ανθρώπινη υγεία. Επίσης η εταιρεία παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας ταυτότητας προϊόντων με μία σειρά εξειδικευμένων αναλύσεων, σε 4 βιολογικά επίπεδα, ενώ παρέχεται ταυτόχρονα και η δυνατότητα σχεδιασμού και υλοποίησης κλινικών μελετών για τις επιδράσεις ενός προϊόντος στην υγεία του ανθρώπου.

Επέκταση σε Ελλάδα και εξωτερικό
«Η αγορά για την FoodOxys θα παρουσιάσει μεγάλη αύξηση τα επόμενα χρόνια» ανέφερε ο Περικλής Βαρδάκας, υπεύθυνος στρατηγικής της εταιρείας, και αυτό φαίνεται ήδη καθώς έχουν λανσαριστεί νέα προϊόντα όπως το πρώτο σήμα πιστοποίησης ποιότητας αγροδιατροφικών προϊόντων AFQ, ενώ σχεδιάζονται και νέα προϊόντα για το 2023. Στον τομέα των υπηρεσιών, θα διευρυνθούν οι συνεργασίες με τις κλινικές στο εξωτερικό (όπου ήδη υπάρχει συνεργασία με τη μεγαλύτερη διατροφολογική κλινική της Γερμανιας Buchiinger Wilhelmi) και με άλλες φαρμακευτικές (ήδη υπάρχουν συνεργασίες σε Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ). 

«Στην Ελλάδα θέλουμε να συνεχίσουμε και να εμβαθύνουμε τις αναλύσεις μας με τις εταιρείες που συνεργαζόμαστε, ΜΟΛΟΝ ΛΑΒΕ, Μπύρα Νήσος, Kronos, Intercomm foods, Agrophoenix αλλά και να ξεκινήσουμε νέες συνεργασίες» αναφέρει ο κ. Κουρέτας.

Ανθεκτικότητα εν μέσω παγκόσμιων κρίσεων και με την υποστήριξη του Elevate Greece
Πέρα από τις μεγάλες δυσκολίες τις οποίες έπρεπε να υπερκεράσει σαν Startup, η FoodOxys είχε να αντιμετωπίσει και το κατακερματισμένο πλαίσιο των τεχνοβλαστών στην Ελλάδα. Μέχρι πρότινος κάθε πανεπιστήμιο είχε τους δικούς του θεσμούς, με επιτροπές, άδειες κτλ. ενώ και οι κρατικές υπηρεσίες δεν ήταν ακόμα εξοικειωμένες με τους Τεχνοβλαστούς. 

Επιπλέον, η αδυναμία της σύνδεσης των αποφοίτων με τον κόσμο των επιχειρήσεων ήταν επίσης ένα δύσκολο σημείο καθώς οι απόφοιτοι-εργαζόμενοι της εταιρείας έπρεπε να μάθουν το δαιδαλώδες γραφειοκρατικό σύστημα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Και σαν να μην έφταναν αυτά, σε λιγότερο από έναν χρόνο από την ίδρυση της FoodOxys, «κατέφθασε» η πανδημία COVID-19 και ακολούθως, ο πόλεμος στην Ουκρανία με όλες τις επιπλοκές που έχει φέρει στην παγκόσμια αγορά. 

Σε κάθε περίπτωση, όμως, το μητρώο των ελληνικών Startups Elevate Greece ήταν εξαιρετικά υποστηρικτικό όλη αυτή τη δύσκολη περίοδο, ειδικά με τα χρηματοδοτικά εργαλεία που προσφέρει. Κι έτσι αξιοποιήθηκε και ο νέος νόμος για τις spinoffs, με την ομάδα του κ. Κουρέτα να συνεισφέρει με τις προτάσεις του στην σχετική διαβούλευση.

Η κρίσιμη περίοδος του scaleup…
Η περίοδος της ταχύτατης ανάπτυξης (Scaleup) μιας εταιρείας απαιτεί τόσο χρήματα όσο και τη σωστή εταιρική κουλτούρα αλλά και την ιδανική στελεχιακή σύνθεση. Η FoodOxys το 2023 θα έχει την δυνατότητα να αυτοχρηματοδοτήσει ένα μεγάλο μέρος της ανάπτυξης της και θα αξιοποιήσει εργαλεία όπως το Ερευνώ-Καινοτομώ, τον νέο αναπτυξιακό νόμο, το Elevate Greece κ.α. Όπως αναφέρει ο CEO της εταιρείας.

«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για μια εταιρεία που μεγαλώνει απότομα είναι η προστασία της ομάδας. Ο πυρήνας της εταιρείας, τα 10 άτομα της βασικής ομάδας, είναι πολύ σημαντικό να έχουν την ίδια φιλοσοφία, τις ίδιες αξίες και ιδανικά. Έτσι η εταιρεία μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται σε γερά θεμέλια. Πολύ σημαντικό είναι επίσης ειδικά όταν πρόκειται για εταιρεία βιοτεχνολογίας, να έχει συνεργασία και ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με άλλες εταιρείες του χώρου και Πανεπιστημιακά ιδρύματα. Η FoodOxys τα έχει καταφέρει και τα 2 και ελπίζουμε να συνεχίσουμε έτσι». 

… και το ευοίωνο μέλλον
Πέρα από την επέκταση των βασικών προϊόντων της FoodOxys σε Ελλάδα και Εξωτερικό υπάρχουν στα σχέδια και νέα προϊόντα: «Στο κοντινό μέλλον έχουμε ένα νέο προϊόν που ετοιμάζουμε να βγει στην αγορά και θα αφορά το κομμάτι της εταιρείας που ασχολείται με εξατομικευμένες εξετάσεις στον άνθρωπο. Θα είμαστε έτοιμοι να πούμε περισσότερα για αυτό τέλος του χρόνου» αναφέρει η Ζωή Σκαπέρδα, η επιστημονική υπεύθυνη αναλύσεων στην FoodOxys. 

Επιπλέον η νέα Spinout εταιρεία Olea Fortius έχει ήδη πελάτες στο εξωτερικό με τον κ. Κουρέτα να σημειώνει: «Το προϊόν της νέας εταιρείας είναι απόρροια 10 και πλέον χρόνων ερευνών και είμαστε έτοιμοι να το προωθήσουμε σε οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο. Η Olea Fortius έχει στόχο να παρέχει τεχνογνωσία και καινοτόμες λύσεις σε εταιρείες τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήδη στον πρώτο μήνα λειτουργίας της έχει αναπτύξει συμφωνίες με εταιρείες από την Νορβηγία και τις ΗΠΑ ενώ υπάρχουν συζητήσεις με εταιρείες από την Χιλή, Ελβετία, Καναδά, Ιρλανδία κ.α.».